Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;

γράφημα Σχεδιαστήριο ΑΠΕ-ΜΠΕ

   Τέτοιες μέρες, μεγαλύτερη σημασία δίνουμε στα σενάρια συγκυβέρνησης ή διεξαγωγής νέων εκλογών, και λιγότερη στο πόσο απέχει η Βουλή από το να θεωρείται «εθνική αντιπροσωπεία».

   Εξηγούμαι. Δεν μπορεί να αποκαλείται εθνική αντιπροσωπεία ένα σώμα (οι 300 βουλευτές) που ψηφίστηκε από τους μισούς εκλογείς. Ποιοι είναι οι άλλοι μισοί; Πρώτον, όσοι ψήφισαν κόμματα που έλαβαν κάτω από 3%, δηλαδή το 19% των εγκύρων ψηφοδελτίων, δεύτερον όσοι έριξαν άκυρα/λευκά ψηφοδέλτια, δηλαδή το 2,36% των ψηφισάντων και τρίτον, όσοι δεν προσήλθαν στις εκλογές, δηλαδή το 34,9% των εγγεγραμμένων.

   Καθώς τα παραπάνω ποσοστά αναφέρονται σε διαφορετικά σύνολα, ιδού οι απόλυτοι αριθμοί. Οι εγγεγραμμένοι ήταν 9.949.401, οι ψηφοφόροι «μικρών κομμάτων» 1.203.568, εκείνοι που έριξαν άκυρο/λευκό 152.647, και εκείνοι που απείχαν 3.472.650 . Συνολικά, οι εκλογείς που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δεν ψήφισαν τους 300 εκπροσώπους του Έθνους έφτασαν τους 4.828.875 ή το 48,53% των εγγεγραμμένων. Αυτοί που ψήφισαν (και οι ψήφοι τους μέτρησαν) υπέρ κομμάτων της νέας Βουλής ήταν 5.120.526 ή 51,47% των εγγεγραμμένων.

Προσεγγίζοντας τους εκτός Βουλής

-Ένας στους πέντε ψηφοφόρους προσήλθαν στις κάλπες και ψήφισαν κόμματα κάτω του 3%. Λόγω του ισχύοντος εκλογικού νόμου (IEN) δεν τους επετράπη να εκλέξουν τους βουλευτές τους. Αυτό αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα εκπροσώπησης.

-Εάν δεχθούμε ότι το μεγαλύτερο μέρος των άκυρων/λευκών αποτελεί έκφραση διαφωνίας προς τους σχηματισμούς που κατήλθαν στις εκλογές, δείχνει την αποτυχία των τελευταίων να πείσουν για τις θέσεις/προγράμματά τους, άρα και να τύχουν της εμπιστοσύνης των πολιτών προς αυτά.

-Η τελευταία, και πιο δύσκολη στην προσέγγιση της ομάδα, είναι αυτή των πολιτών που απείχαν. Τμήμα αυτής της ομάδας είναι όσοι δεν προσήλθαν λόγω αδυναμίας (ασθενείς, υπέργηροι, ..αποβιώσαντες). Άλλο τμήμα είναι οι ομογενείς με ελληνικό διαβατήριο/εγγραφή στα δημοτολόγια, που με ευθύνη της πολιτείας (βλέπε ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) στερούνται το εκλογικό τους δικαίωμα. Τρίτο τμήμα είναι όσοι συνειδητά απορρίπτουν το πολιτικό σύστημα διά της αποχής (αναφερθήκαμε, πριν, για όσους απορρίπτουν τις υπάρχουσες επιλογές διά του άκυρου/λευκού). Τέταρτο τμήμα, είναι όσοι δεν ψήφισαν λόγω οικονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα, πρόκειται για πολίτες που δεν είχαν καταγραφεί στους καταλόγους ετεροδημοτών, καθώς επιθυμούσαν να μεταβούν στους τόπους καταγωγής τους, αλλά αποτράπηκαν από το υψηλό κόστος μετάβασης/επιστροφής (βενζίνη/διόδια/εισιτήρια/φαγητό κλπ).

   Θα μπορούσαμε να γράψουμε ξεχωριστό άρθρο για τα δεινά που επιφέρει η οικονομικό κρίση ή να συνεχίσουμε την παράθεση ομάδων που δεν ήθελαν ή δεν μπόρεσαν να εκλέξουν τους αντιπροσώπους τους. Ίσως έχει μεγαλύτερη σημασία ότι η αποχή βαίνει αυξανόμενη. Ενδεικτικά, το ποσοστό της αποχής κατά τις εκλογές του 2007 ήταν 25,85%, του 2009 ήταν 29,05% και του Μαΐου 2012 ήταν 34,90%!!

    Όταν, λοιπόν, λέμε ότι ο λαός εψήφισε, πρέπει να συνειδητοποιούμε ότι εψήφισε κατά το ήμισυ. Ότι η προκύπτουσα Βουλή έχει μειωμένη νομιμοποίηση. Και μάλιστα ότι η κυβέρνηση που κάθε φορά προκύπτει εδράζεται στην πλειοψηφία της μειοψηφίας του λαού και του Έθνους.

   Αυτό φαίνεται καθαρότερα εάν δούμε τα ποσοστά των κομμάτων όχι επί των εγκύρων ψηφοδελτίων αλλά επί των εγγεγραμμένων. Έτσι, η ΝΔ αντί του 18,85 που κατέγραψε στα επίσημα αποτελέσματα, έλαβε το 11,98% των εγγεγραμμένων. Ομοίως τα υπόλοιπα κόμματα: ο ΣΥΡΙΖΑ (16,78%) 10,67% στους εγγεγραμμένους, το ΠΑΣΟΚ (13,18%) 8,38%, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες (10,60%) 6,74%, το ΚΚΕ (8,48%) 5,39%, η Χρυσή Αυγή (6,97%) 4,43% και η ΔΗΜΑΡ (6,11%) 3,88% των εγγεγραμμένων.

Κόμμα       Ποσοστό Ψήφοι     Έδρες Έδρες %     %επί
                              ΙΕN   ΑΑ    ΙΕN   εγγεγρ
ΝΔ           18,85% 1.192.054 108   57    18,85 11,98
ΣΥΡΙΖΑ       16,78% 1.061.265  52   50    16,78 10,67
ΠΑ.ΣΟ.Κ.     13,18%   833.529  41   40    13,18  8,38
ΑνεξΕλλ      10,60%   670.596  33   32    10,60  6,74
Κ.Κ.Ε.        8,48%   536.072  26   25     8,48  5,39
Χρυσή Αυγή    6,97%   440.894  21   21     6,97  4,43
ΔημΑρ         6,11%   386.116  19   18     6,11  3,88
Ο-Π           2,93%   185.366   0    9     2,93  1,86
ΛΑ.Ο.Σ.       2,90%   183.466   0    9     2,90  1,84
ΔημΣυμμ       2,55%   161.510   0    8     2,55  1,62
δημ, ξανά!    2,15%   135.932   0    6     2,15  1,37
Δράση         1,80%   114.094   0    5     1,80  1,15
ΑΝΤΑΡΣΥΑ      1,19%    75.439   0    4     1,19  0,76
ΚοινΣυμφ      0,96%    60.753   0    3     0,96  0,61
ΟΧΙ           0,92%    58.459   0    3     0,92  0,59
ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΩ   0,88%    55.646   0    3     0,88  0,56
Έν.Κεντρώων   0,61%    38.439   0    2     0,61  0,39
ΣύνδΕθνΕνότ   0,60%    38.193   0    2     0,60  0,38
Κ. Πειρατών   0,51%    32.487   0    2     0,51  0,33
ΚΟΙΝΩΝΙΑ      0,45%    28.502   0    1     0,45  0,29
ΚΚΕμλ-ΜΛΚΚΕ   0,25%    16.049   0    1     0,25  0,16
ΕΕΚ           0,10%     6.095   0    0     0,10
Κ.Φιλελευθ.   0,06%     3.622   0    0     0,06
Ανεξ.Υποψ.    0,05%     3.088   0    0     0,05
Ο.Α.Κ.Κ.Ε.    0,04%     2.616   0    0     0,04
ΟΚΔΕ          0,03%     2.002   0    0     0,03
Αξιοπρέπεια   0,01%       775   0    0     0,01
Κ.Ε.ΑΝ.                   469
ΑΝΕΞ.ΑΝ.ΑΡ...             307
ΠΑΝΑΘ.ΚΙΝ.                107
Π.Α.Α.                     96
Δ.Βεργής                   66
Σύνολο      100,00% 6.324.104 300  300   100,00 100,00

εκτός Βουλής 19,03% 1.203.578
εντός Βουλής 80,97% 5.120.526
            100,00% 6.324.104

Γραμμένοι 9.949.401
Ψήφισαν   6.476.751 / 65,10%
Έγκυρα    6.324.104 / 97,64%
Άκυρα       116.887 /  1,80%
Λευκά        35.760 /  0,55%

Σ κομμάτων εκτός Βουλής 19,03%
Σ κομμάτων εντός Βουλής 80,97%